فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران بر اساس مصوبه جلسه 439 مورخ 25/12/1377 شورای عالی انقلاب فرهنگی به استناد بند 24 قانون اهداف و وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی (مصوبه شماره 3603 / دش مورخ 2/09/1376) تشکیل شد. فرهنگستان هنر موسسه‌ای است با شخصیت حقوقی مستقل که به نهاد ریاست جمهوری وابسته است.
هدف از تاسیس این فرهنگستان، پاسداری از میراث فرهنگی، هنر اسلامی و ملی و پیشنهاد سیاست‌ها، راهبردها و دستیابی به آخرین یافته‌ها و نوآوری‌ها و نیز ارتقای فرهنگ اسلامی برای مقابله با تهدیدهای فرهنگ مهاجم است.
وظایف فرهنگستان هنر:
1- پیشنهاد سیاست‌گذاری برای حفظ و توسعه هنر اسلامی، ملی و محلی
2- همکاری با حوزه‌های علمیه و علمای دینی در شناخت زمینه‌های مبانی فقهی هنر
3- مطالعه و بهره‌گیری از نظریه‌های جدید هنر با تکیه بر مبانی ملی و اسلامی
4- حمایت و تشویق پژوهش‌های بنیادی و پیگیری مطالعات و طرح‌های هنری در سطح ملی
5- پیشنهاد سیاست‌گذاری در زمینه ارتباط جوامع هنری داخلی با جهان
6- پیشنهاد سیاست‌گذاری جهت گسترش نقد هنری و مباحث زیباشناختی
7- پیشنهاد تعیین شاخص‌های توسعه هنری
8- ارزیابی سالانه شاخص‌های هنری در کشور
9- برپایی نشست‌های سالیانه در زمینه‌های مختلف هنری
10- بررسی کاستی‌های نظام آموزشی کشور در زمینه هنر و پیشنهاد به مراجع ذی‌ربط
11- مطالعه ارتباط بین رشتهای پژوهش در زمینه هنر و سایر علوم
12- پیشنهاد رشته‌های دانشگاهی (میان رشتهای هنر) به مراجع ذی‌ربط
13- معرفی هنرمندان و محققان واجد شرایط جهت استفاده از هزینه‌های تحصیلی به مراکز ذی‌ربط
14- حمایت از تألیف و ترجمه منابع هنری
15- تشکیل گروه‌های تخصصی
16- پیشنهاد ضوابط اعطای نشان هنر به مراکز ذی‌ربط
17- اعطای جوایز به شخصیت‌های برجسته در حوزه تحقیق، ترجمه و آفرینش‌های هنری
ارکان فرهنگستان هنر:
1. رئیس جمهور (به عنوان ریاست عالیه فرهنگستان)
2. هیئت امنای فرهنگستان‌ها شامل:
3. مجمع عمومی شامل:
4. رییس فرهنگستان هنر
رییس فرهنگستان هنر از میان اعضای فرهنگستان به پیشنهاد رییس جمهور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با حکم رییس جمهور برای مدت چهارسال انتخاب می‌شود.
پیشنهاد سازمان اداری، تعیین و ارجاع بودجه و حساب‌های سالانه به هیئت امنا برای تصویب، پیشنهاد عضویت فرهنگستان در مجامع بین‌المللی، انتصاب رؤسای گروه‌های تخصصی و پیشنهاد افراد به عنوان اعضای پیوسته، وابسته یا افتخاری فرهنگستان به هیئت امنا، از وظایف رییس فرهنگستان هنر به شمار می‌رود.
5. شورای تخصصی شامل:
گروه‌های تخصصی فرهنگستان هنر:
1- گروه نمایش و ادبیات نمایشی
2- گروه موسیقی
3- گروه معماری و شهرسازی
4- گروه هنرهای سنتی و صنایع دستی
5- گروه هنرهای تجسمی
6- گروه سینما
7- گروه چند رسانه‌ای
هر گروه تخصصی متشکل از تعدادی عضو پیوسته یا وابسته و یا هنرمندانی خبره است که با توجه به نوع تخصص، توسط رئیس فرهنگستان هنر برای عضویت در گروه انتخاب می‌شوند.
اعضای فرهنگستان هنر:
فرهنگستان هنر دارای اعضای پیوسته، وابسته و افتخاری است که با معرفی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا خود فرهنگستان و بر اساس ضوابط و معیارهای علمی مصوب انتخاب می‌شوند.
فرهنگستان هنر 30 عضو پیوسته از میان صاحب نظران و هنرمندان رشته‌های مختلف دارد که 20 نفر از آنها به پیشنهاد شورای هنر و تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی انتخاب شده‌اند و 10 نفر نیز بر اساس ضوابط و معیارهای علمی مصوب توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی یا خود فرهنگستان انتخاب می‌شوند که عضویت آنها مادام‌العمر است.
عضویت اعضای وابسته به مدت چهار سال است و ادامه عضویت آنان به طریق فوق امکان‌پذیر است.
انتخاب اعضای افتخاری به احترام مقام علمی هنرمندان و پژوهشگران هنری برجسته بین المللی است و وظیفه‌ای در فرهنگستان ندارند. این عضویت مادام‌العمر است.
هدف از تاسیس این فرهنگستان، پاسداری از میراث فرهنگی، هنر اسلامی و ملی و پیشنهاد سیاست‌ها، راهبردها و دستیابی به آخرین یافته‌ها و نوآوری‌ها و نیز ارتقای فرهنگ اسلامی برای مقابله با تهدیدهای فرهنگ مهاجم است.
وظایف فرهنگستان هنر:
1- پیشنهاد سیاست‌گذاری برای حفظ و توسعه هنر اسلامی، ملی و محلی
2- همکاری با حوزه‌های علمیه و علمای دینی در شناخت زمینه‌های مبانی فقهی هنر
3- مطالعه و بهره‌گیری از نظریه‌های جدید هنر با تکیه بر مبانی ملی و اسلامی
4- حمایت و تشویق پژوهش‌های بنیادی و پیگیری مطالعات و طرح‌های هنری در سطح ملی
5- پیشنهاد سیاست‌گذاری در زمینه ارتباط جوامع هنری داخلی با جهان
6- پیشنهاد سیاست‌گذاری جهت گسترش نقد هنری و مباحث زیباشناختی
7- پیشنهاد تعیین شاخص‌های توسعه هنری
8- ارزیابی سالانه شاخص‌های هنری در کشور
9- برپایی نشست‌های سالیانه در زمینه‌های مختلف هنری
10- بررسی کاستی‌های نظام آموزشی کشور در زمینه هنر و پیشنهاد به مراجع ذی‌ربط
11- مطالعه ارتباط بین رشتهای پژوهش در زمینه هنر و سایر علوم
12- پیشنهاد رشته‌های دانشگاهی (میان رشتهای هنر) به مراجع ذی‌ربط
13- معرفی هنرمندان و محققان واجد شرایط جهت استفاده از هزینه‌های تحصیلی به مراکز ذی‌ربط
14- حمایت از تألیف و ترجمه منابع هنری
15- تشکیل گروه‌های تخصصی
16- پیشنهاد ضوابط اعطای نشان هنر به مراکز ذی‌ربط
17- اعطای جوایز به شخصیت‌های برجسته در حوزه تحقیق، ترجمه و آفرینش‌های هنری
ارکان فرهنگستان هنر:
1. رئیس جمهور (به عنوان ریاست عالیه فرهنگستان)
2. هیئت امنای فرهنگستان‌ها شامل:
- معاون اول رئیس جمهور (به عنوان رییس هیئت امناء)
- وزیر علوم، تحقیقات و فن‌آوری
- وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- رئیس فرهنگستان هنر
- رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی
- رئیس فرهنگستان علوم
-رئیس فرهنگستان علوم پزشکی
- دو نفر از دانشمندان و صاحبنظران( به پیشنهاد رئیس هر فرهنگستان.)
- وزیر علوم، تحقیقات و فن‌آوری
- وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- رئیس فرهنگستان هنر
- رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی
- رئیس فرهنگستان علوم
-رئیس فرهنگستان علوم پزشکی
- دو نفر از دانشمندان و صاحبنظران( به پیشنهاد رئیس هر فرهنگستان.)
3. مجمع عمومی شامل:
- رئیس فرهنگستان هنر (به عنوان ریاست مجمع عمومی)
- اعضای پیوسته فرهنگستان هنر
تصویب سیاست‌ها و برنامه‌های علمی فرهنگستان، تصویب نظام‌نامه نحوه اجرای فعالیت‌های علمی فرهنگستان، انتخاب هنرمندان معرفی شده از سوی شورای تخصصی برای دریافت پاداش، جایزه، هزینه تحصیلی، مدال هنر، نشان و فرصت مطالعاتی به ریاست عالیه فرهنگستان هنر و تصویب اعضای پیوسته، وابسته و افتخاری جدید از وظایف این مجمع به شمار می‌رود.- اعضای پیوسته فرهنگستان هنر
4. رییس فرهنگستان هنر
رییس فرهنگستان هنر از میان اعضای فرهنگستان به پیشنهاد رییس جمهور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با حکم رییس جمهور برای مدت چهارسال انتخاب می‌شود.
پیشنهاد سازمان اداری، تعیین و ارجاع بودجه و حساب‌های سالانه به هیئت امنا برای تصویب، پیشنهاد عضویت فرهنگستان در مجامع بین‌المللی، انتصاب رؤسای گروه‌های تخصصی و پیشنهاد افراد به عنوان اعضای پیوسته، وابسته یا افتخاری فرهنگستان به هیئت امنا، از وظایف رییس فرهنگستان هنر به شمار می‌رود.
5. شورای تخصصی شامل:
- رئیس فرهنگستان هنر(به عنوان رئیس شورا)
- رؤسای گروه‌های تخصصی فرهنگستان هنر
وظایف شورای تخصصی عبارت است از: بررسی سیاست‌ها و برنامه‌های علمی فرهنگستان و پیشنهاد آن به مجمع عمومی برای تصویب، تعیین وظایف گروه‌های تخصصی، تعیین مهم‌ترین مسائل و موضوعاتی که باید مورد بررسی و پژوهش قرار گیرند و بررسی و اظهار نظر درباره طرح‌های پژوهشی و ارجاع آنها به گروه‌های تخصصی مرتبط بررسی و پیشنهاد ضوابط درخصوص ارتقای سطح علمی سمینارها و کنفرانس‌های علمی در سطوح ملی و بین‌المللی و ارزیابی این گونه مجامع اشاره کرد.- رؤسای گروه‌های تخصصی فرهنگستان هنر
گروه‌های تخصصی فرهنگستان هنر:
1- گروه نمایش و ادبیات نمایشی
2- گروه موسیقی
3- گروه معماری و شهرسازی
4- گروه هنرهای سنتی و صنایع دستی
5- گروه هنرهای تجسمی
6- گروه سینما
7- گروه چند رسانه‌ای
هر گروه تخصصی متشکل از تعدادی عضو پیوسته یا وابسته و یا هنرمندانی خبره است که با توجه به نوع تخصص، توسط رئیس فرهنگستان هنر برای عضویت در گروه انتخاب می‌شوند.
اعضای فرهنگستان هنر:
فرهنگستان هنر دارای اعضای پیوسته، وابسته و افتخاری است که با معرفی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا خود فرهنگستان و بر اساس ضوابط و معیارهای علمی مصوب انتخاب می‌شوند.
فرهنگستان هنر 30 عضو پیوسته از میان صاحب نظران و هنرمندان رشته‌های مختلف دارد که 20 نفر از آنها به پیشنهاد شورای هنر و تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی انتخاب شده‌اند و 10 نفر نیز بر اساس ضوابط و معیارهای علمی مصوب توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی یا خود فرهنگستان انتخاب می‌شوند که عضویت آنها مادام‌العمر است.
عضویت اعضای وابسته به مدت چهار سال است و ادامه عضویت آنان به طریق فوق امکان‌پذیر است.
انتخاب اعضای افتخاری به احترام مقام علمی هنرمندان و پژوهشگران هنری برجسته بین المللی است و وظیفه‌ای در فرهنگستان ندارند. این عضویت مادام‌العمر است.
